Riffy w muzyce rockowej

W tym artykule proponuję trochę wiadomości o akompaniamencie gitary elektrycznej w muzyce rockowej. Jeśli nie masz elektryka, nie zrażaj się. Możesz próbować na akustyku, choć efekt brzmieniowy będzie nieco inny. Najważniejsza jest nauka i ćwiczenie palców, prawda? Jeśli masz elektryka z piecem, fajnie byłoby teraz włączyć efekt dający przester, np. distortion. Uzyskane w ten sposób ostre brzmienie, tak typowe dla rocka i metalu, nie bardzo nadaje się do grania akordami (wszystko charczy, zlewa się, ogólny bajzel w dźwiękach). Nie grajmy więc dziś akordów. Zagrajmy kilka znanych, rockowych riffów gitarowych.

Riffy

W muzyce rockowej riffem nazywamy charakterystyczny dla danego utworu, powtarzający się w nim motyw muzyczny, trwający najczęściej od 1 do 4 taktów, grany na gitarze lub gitarach. Riff powinien być melodyjny, wpadający w ucho, łatwo zapamiętywalny, spójny z rytmiką utworu. Rockowy riff grany jest najczęściej pojedynczymi dźwiękami lub power chordami. Dopuszczalne, niekiedy nawet wskazane, jest łączenie tych dwóch sposobów gry.

Power chords

Power chordy to dwudźwięki oznaczane przez cyfrę 5 przy nazwie akordu, złożone z:

• prymy (np. dla power chorda C5 podstawą, czyli prymą jest dźwięk C)
• kwinty w górę (np. dla C5 kwintą jest dźwięk G, dźwięk C + 7 progów = G)

Power chords chwytamy dwoma palcami. Z reguły prymę łapie palec wskazujący (I), zaś kwintę palec mały (IV) lub serdeczny (III).

Power chords można złapać na gryfie na kilka sposobów, zależnie od położenia prymy.

W zapisie tabulaturowym przykładowy power chord C5 wygląda tak:

Power chords C5 na trzy sposoby:

E1--------------------------------------
H2--------------------------------------
G3------------------------------12------
D4-------5----------------------10------
A5-------3----------10------------------
E6------------------8-------------------

Grając power chordy, przesuwamy dłoń z palcami udającymi WIDŁY. Celujemy w żądany dźwięk palcem wskazującym (I) na prymę power chorda. Jeśli widły trzymane są dobrze (nie zwężają się ani nie rozszerzają), drugi palec (III lub IV) sam trafia na odpowiedni dźwięk kwinty. Ewentualnie przeskakujemy palcami na inne dwie struny ( np. z A5/D4 na struny E6/A5).

Czasami w power chordzie grany jest trzeci dźwięk, oktawa (dla przykładowego C5 będzie to oczywiście dźwięk C). Wówczas kwintę łapie palec wskazujący (III), zaś oktawę mały palec (IV).

Power chords C5 z oktawą:

E1-------------------------------------
H2-----------------------------13------
G3------5----------------------12------
D4------5----------10----------10------
A5------3----------10------------------
E6-----------------8-------------------

W power chordzie brak dźwięku będącego tercją, stąd nie ma on charakteru ani durowego ani molowego. Również z tego powodu nie jest akordem. Podsumujmy więc: rockowy riff zbudowany jest z power chordów i pojedynczych dźwięków.

Uwagi techniczne

• graj kostką tylko te dźwięki, które trzymają palce = widły
• graj kostką (piórkiem) trzymanym w dwóch palcach prawej ręki (kciuk + wskazujący)
• oś piórka winna być prostopadła do kciuka, poza kciuk wystaje ok. 1/3 piórka
• piórko wchodzi płytko między struny (ok. 2 mm)
• prawa ręka pracuje luźnym nadgarstkiem, a nie całym przedramieniem
• prawa dłoń spoczywa tuż nad mostkiem gitary, w razie konieczności stłumienia strun kant prawej dłoni delikatnie oprze się na strunach dokładnie nad mostkiem (w przeciwnym razie będziesz zmieniał wysokość granych dźwięków)

Przykłady

A oto kilka przykładów dość prostych riffów, granych dwudźwiękami lub pojedynczymi dźwiękami. Riffy pochodzą z utworów uznanych już za klasykę rocka.

Przykład 1: Deep Purple - Smoke on the water

E1----------------------|-----------------------
H2----------------------|-----------------------
G3----------------------|-----------------------
D4--2----5----7---------|--2----5---8-7---------
A5--0----3----5---------|--0----3---6-5---------
E6----------------------|-----------------------
* --x----x----x----x----|--x----x----x----x-----

E1----------------------|-----------------------
H2----------------------|-----------------------
G3----------------------|-----------------------
D4--2----5----7---------|-5----2----------------
A5--0----3----5---------|-3----0----------------
E6----------------------|-----------------------
* --x----x----x----x----|--x----x----x----x-----

E1----------------------|-----------------------
H2----------------------|-----------------------
G3----------------------|-----------------------
D4--2--------------2----|----2------------------
A5--0----3----3----0----|-3--0--3----3----------
E6----------------------|-----------------------
* --x----x----x----x----|--x----x----x----x-----

E1----------------------|-----------------------|-----------------------
H2----------------------|-----------------------|-----------------------
G3----------------------|-----------------------|-----------------------
D4--2--------------2----|-----------------------|-----------------------
A5--0----3----3----0----|--3B-------------------|--(3B)~~~~~~~~~~~~~~~~~
E6----------------------|-----------------------|-----------------------
* --x----x----x----x----|---x----x----x----x----|---x----x----x----x----

W końcówce tego przykładu następuje długi na dwa takty bending. Bardzo wolno podciągamy strunę A5 o cały ton z dźwięku C do dźwięku D. W końcowym etapie podciągniętą struną delikatnie zabujajmy (wibrato - palec na strunie, lewa dłoń drży, jakby jej było zimno lub jak u człowieka bardzo starego).
Ściągnij przykład 1 w mp3 (244 KB)

Przykład 2: Joan Jet - I Love Rock'n'Roll

E1-------------------------------------|------------------------------------
H2-------------------------------------|------------------------------------
G3-------------------------------------|------------------------------------
D4-------------------------------------|---2---2-------------4---4---4------
A5--2---2-------------2---2----2-------|---0---0-------------2---2---2------
E6--0---0-------------0---0----0---3---|---------------------------------3--
* --x--------x--------x--------x-------|---x--------x--------x--------x-----

E1-------------------------------------|------------------------------------
H2-------------------------------------|------------------------------------
G3-------------------------------------|------------------------------------
D4-------------------------------------|---2---2-------------4--------------
A5--2---2-------------2---2----2-------|---0---0-------------2--------2-----
E6--0---0-------------0---0----0---3---|-------------------------3----0-----
* --x--------x--------x--------x-------|---x--------x--------x--------x-----

Zwróćmy uwagę na power chords z użyciem pustej struny (oznaczonej 0). Wtedy pusta struna jest podstawą power chords, a dźwięk kwinty (2) łapiemy palcem wskazującym (I).
Ściągnij przykład 2 w mp3 (168 KB)

Przykład 3: Scorpions - No one like you

                                                                       3x
E1----------------------------------|----------------------------------||
H2----------------------------------|----------------------------------||
G3----------------------------------|---------------------------------*||
D4--2---2---------------------------|---------------------------------*||
A5--0---0---------------------------|--3---3-----------5---5-----------||
E6----------------------------------|--1---1-----------3---3-----------||
* --x-------x-------x-------x-------|--x-------x-------x-------x-------

E1----------------------------------|----------------------------------
H2----------------------------------|----------------------------------
G3----------------------------------|----------------------------------
D4----------------------------------|----------------------------------
A5--3---3---3---3---3---3---3---3---|--2---2---2---2---2---2---2---2---
E6--1---1---1---1---1---1---1---1---|--0---0---0---0---0---0---0---0---
* --x-------x-------x-------x-------|--x-------x-------x-------x-------

Zespół Scorpions często gra bardzo proste riffy, za to poparte potężnym brzmieniem dwóch (czasami na koncertach trzech - razem z wokalistą) gitar. Ich utwory bazują na brzmieniu gitar, melodyjności wokalu i mocnym, prostym rytmie.
Ściągnij przykład 3 w mp3 (242 KB)

Przykład 4: Nirvana - Smells like teen spirit

E1------------------------------------|--------------------------------------
H2------------------------------------|--------------------------------------
G3----------------x-x-x-x-------------|-----------------x-x-x-x--------------
D4----------------x-x-x-x---3--3------|-----------------x-x-x-x---6--6-------
A5--3-----3--3----x-x-x-x---1--1------|---6-----6--6----x-x-x-x---4--4-------
E6--1-----1--1----x-x-x-x-------------|---4-----4--4----x-x-x-x--------------
* --x--------x--------x--------x------|---x--------x--------x--------x-------

W tym dość prostym riffie uwagę zwrócimy na szereg X-ów. Po potrójnym uderzeniu w power chord F5 (E6:1, A5:3) następuje poczwórne uderzenie w struny gitary, ale z charakterystycznym tłumieniem strun. Po uderzeniu w power chord lewa dłoń (palce wyprostowane) nie dociska strun do gryfu, tylko delikatnie leży na całej szerokości gryfu (na wszystkich strunach). Piórko wykonuje wówczas cztery uderzenia w struny. Dodatkowo można położyć delikatnie kant prawej dłoni na strunach na wysokości mostka. Nadaje to temu fragmentowi muzycznemu specyficzną rytmikę i zwiększa jego dynamikę.
Ściągnij przykład 4 w mp3 (545 KB)

Przykład 5: The Rolling Stones - (I Can Get No) Satisfaction

E1--------------------------------------|-------------------------------------
H2--------------------------------------|-------------------------------------
G3--------------------------------------|-------------------------------------
D4--------------------------------------|-------------------------------------
A5--2--------2--------------2--4--5-----|------------------5--5--------4------
E6--------------------------------------|-------------------------------------
* --x--------x--------x--------x--------|---x--------x--------x--------x------

Ten bardzo prosty riff (motyw złożony z pojedynczych dźwięków) jest nieśmiertelny. Został bowiem uznany (przez poważne, liczące się w świecie czasopismo muzyczne) jako najbardziej rozpoznawalny na Ziemi riff wszechczasów w muzyce rozrywkowej. I może nie bez racji.
Ściągnij przykład 5 w mp3 (217 KB)

Podsumowanie

Oczywiście starałem się wybrać przykłady riffów o tyle znanych, co stosunkowo łatwych do zagrania. Można je z powodzeniem grać w ramach ćwiczeń na przesterowanym elektryku lub akustyku. Materiał tu prezentowany nie wyczerpuje rzecz jasna tematu gry riffami. Mam jednak nadzieję, że niektórym z Was rozjaśnia pogląd na sprawę a innych zainspiruje do bliższego zainteresowania się pracą gitary (gitar) w mocniejszych gatunkach muzycznych, hard-rocku czy heavy-metalu.

Życzę wszystkim adeptom gry na gitarze przyjemnych i owocnych ćwiczeń akompaniamentu riffami w muzyce rockowej.

Powodzonia!
Jarek vel rodzina123
09-07-2006r.

Następny artykuł: Ćwiczenia rytmiki z podkładami »