Solówki

Większość adeptów gitary za esencję i szczyt sztuki gitarowej uważa grę solówek. Fakt faktem - to gitarzysta ciągnący ładne solo, usiane trudnościami technicznymi i szybkimi przebiegami, jest największym idolem zagorzałych fanów rocka. Bogami dla młodych gitarzystów są więc m.in.: Joe Satriani, Steve Vai, John Petrucci, Paul Gilbert, Marty Friedman, Eddie Van Halen, Yngwie J. Malmsteen, Gary Moore, M. Angelo Batio, Slash, Kirk Hammet, John Frusciante i wielu im podobnych.

Niniejszy artykuł poświęcam więc grze solowej. Dla naszych rozważań i wspólnych treningów wybrałem parę solówek, które uważam za ciekawe technicznie i rytmicznie.

Pamiętajmy - wiele osób potrafi sprawnie odegrać te solówki - ale o prawdziwej wielkości naszych idoli świadczy fakt, że to właśnie Oni je wymyślili. Zagrać - to wiele. Skomponować - to jednak więcej!

Przy okazji tego artykułu chcę Wam polecić metodę treningu, którą stosuję od lat na sobie oraz na moich uczniach. Metodę te nazywam treningiem małych cegiełek. Oczywiście żadnej Ameryki tu nie odkrywam - tak ćwiczy od dawna wielu muzyków.

Na czym polega "trening małych cegiełek"?

Ucząc utworu, solówki - wybieram krótkie fragmenty, które uważam za ciekawe i trudniejsze technicznie czy rytmicznie. Te krótkie fragmenty (kilkusekundowe, kilkudźwiękowe, 1 - 2 taktowe) - to nasze "cegiełki". Zanim przedstawię uczniowi całe solo i dam tabulaturę - wałkujemy wspólnie wybrane przeze mnie "cegiełki". Z tych fragmentów, oszlifowanych niemal do perfekcji, składamy później dobrze brzmiącą całość. Zauważyłem, iż taki sposób ćwiczenia przynosi dobre efekty w postaci szybszego przyrostu umiejętności technicznych. Polecam więc i Wam taki sposób trenowania.

Kolejne przykłady skonstruowałem zgodnie z metodą małych cegiełek w sposób następujący:

• nagranie audio prezentujące całą solówkę lub jej sporą część nagrane na podkładzie z pełnym aranżem (podkłady własnej produkcji lub gotowe z Internetu)
• tabulatura prezentująca wybraną "cegiełkę" treningową wraz z krótkim opisem wyjaśniającym
• nagranie audio pokazujące wybrany fragment jako ćwiczenie - nagrane z podkładem metronomu

Zapraszam do wspólnych ćwiczeń

Przykład 1 - Canon rock (Jerry C)

E1--17----14--15--17----14--15-|--17--------------------14--15-|
H2-----------------------------|------------14--15--17---------|
G3-----------------------------|-----14--16--------------------|
D4-----------------------------|-------------------------------|
A5-----------------------------|-------------------------------|
E6-----------------------------|-------------------------------|

    1      2      3      4         1      2      3      4

Dobre ćwiczenie koordynujące poruszanie 4 palcami z obustronnym piórkowaniem W ćwiczeniu nagrałem 2 linie gitary grające w interwale oktawy

Przykład 2 - "Knocking on a heavens door" (GNR, Slash solo)

E1-----------------------------------------|-------------|
H2-------------------------15--------------|-------------|
G3------12--14B(14)-12-14~~-----14B(14)-12-|-12~~~~------|
D4-----------------------------------------|-------------|
A5-----------------------------------------|-------------|
E6-----------------------------------------|-------------|

    1        2         3         4           1  2  3  4

Zagrywka dobra do ćwiczenia gry techniką BENDING (tu - podciąganie struny o cały ton). Po dźwięku zagranym bendingiem jest dźwięk opuszczonej struny (bez dodatkowego uderzenia kostką).

Przykład 3 - "Don`t cry" (GNR - Slash solo)

E1-------------------------------------------------------|--------|
H2---------------------------------------------------14B-|-12-----|
G3------------------------------------------11-H(13)-----|----13--|
D4-6/(8)-8/(9)-9/(11)--------9/(11)-11H(13)--------------|--------|
A5-4/(6)-6/(7)-7/-(9)-9/(11)-----------------------------|--------|
E6-------------------------------------------------------|--------|

   1           2             3              4              1  ...

Zagrywka grana oktawami. 1 palec gra dźwięki na strunie A5 oraz tłumi strunę D4 ; palec 3 lub 4 gra dźwięki na strunie G3.

Przykład 4 - "Wishful thinking" (John Petrucci)

E1----------------------------9-11|-9~~-----------------------------|
H2--9-----11---12~~----9-11-12----|------12-11-12-9~~---------------|
G3------------------11------------|-------------------11-10-11------|
D4--------------------------------|---------------------------11~~--|
A5--------------------------------|---------------------------------|
E6--------------------------------|---------------------------------|

   1       2      3       4         1       2       3        4

Ćwiczenie gry w skali jońskiej (tonacja Fis) . W drugim takcie dwa motywy o ciekawym opalcowaniu ( - 3-2-3-1 oraz 2-1-2-1 )

Przykład 5 - "Glasgow kiss" (John Petrucci)

E1--10--7--9--10p9p7-------------------------------------
H2------------------H10--7--10----10---10----------------
G3------------------------------9----7-------------------
D4-------------------------------------------------------
A5-------------------------------------------------------
E6-------------------------------------------------------

    1         2          3         4

Świetne ćwiczenie gry techniką LEGATO (pull-off + hammer on), dobrze wzmacniającę siłę palców ( zwł. 3 i 4 palec , wykonujące pull-off-y).

Przykład 6 - "Belly dancer" (Joe Satriani) - fragment solo

E1---------------------------------------------------------
H2---------------------------------------------------------
G3--12-H13-p12-p0-H10-p0-H12-p0---8-H10-p8-p0-H7-p0-H8-p0--
D4---------------------------------------------------------
A5---------------------------------------------------------
E6---------------------------------------------------------

    1                             2


E1---------------------------------------------------------
H2---------------------------------------------------------
G3--5-H7-p5-p0--H4-H5-p4-p0--0-H1-H3-p1-p0-----------------
D4-----------------------------------------H3--5~~~~-------
A5---------------------------------------------------------
E6---------------------------------------------------------

    3                        4

Ćwiczenie gry LEGATO na strunie G3 z przemieszczaniem się po gryfie. Zagrywka dość trudna - wymaga wypracowanej siły palców Zalecam ćwiczenie gry technikami LEGATO na nylonowych strunach gitary klasycznej.

Przykład 7 - "Always with me always with you" (Joe Satriani tapping)

E1------------------------------------------
H2--H12-T12p0-H11-T12p0-H9-T12p0-H7-T12p0---
G3------------------------------------------
D4------------------------------------------
A5------------------------------------------
E6------------------------------------------

    1               2            3

E1------------------------------------------
H2--H9-T12p0-H7-T12p0-H5-T12p0-H7-T12p0-----
G3------------------------------------------
D4------------------------------------------
A5------------------------------------------
E6------------------------------------------

   1               2            3

Ciekawy TAPPING, gdzie palec ręki prawej (ja gram środkowym, ale Satriani używa tu palca wskazującego gra tylko dźwięk H (struna H2 - - próg 12). Palce lewej ręki grają melodię, wykorzystując techniki LEGATO.

Przykład 8 - "You shock me all night long" (ACDC, Angus Young solo)

E1--------------------------3--------------------------------------|
H2-----------------------------3--6--------------------------------|
G3--5B~~~~------r5-------------------5B-r5------3------------------|
D4-------------------------------------------------5-----5---------|
A5----------------------------------------------------5------------|
E6-----------------------------------------------------------------|

    1     2     3     4     1     2      3      4     1     2  ...

Zagrywka w skali bluesowej z całkiem ciekawą rytmiką dźwięków i ładnym BENDINGIEM otwierającym solo.

Przykład 9 - "I`m alright" (Neil Zaza)

E1------------------------------16-17-19-19B-19~~~~----------19----19~~
H2--14~~~~----14-15--17~~--17-19---------------------------------------
G3---------------------------------------------------------------------
D4---------------------------------------------------------------------
A5---------------------------------------------------------------------
E6---------------------------------------------------------------------

    1    2    3    4     1     2    3    4     1     2     3     4

Zagrywka złożona z dwóch części, między którymi następuje zmiana pozycji lewej ręki. Dźwięk E (struna H2 - próg 17) zagrany jest dwukrotnie: - palcem 3 - palcem 1 (po zmianie pozycji ręki).

Przykład 10 - "Dani California" (RHCP - John Frusciante solo)

E1------------------------------------------------------------------------|
H2--------------13--15~~--------13---15-13--15-13--15-13--15-13--15-13----|
G3------------14--------------14--14------14-----14-----14-----14-----14--|
D4--12~~~~----------------------------------------------------------------|
A5------------------------------------------------------------------------|
E6------------------------------------------------------------------------|

    1       2       3       4        1         2        3        4

Dobre ćwiczenie koordynujące ruch palców na strunach H2 i G3 z obustronnym piórkowaniem. Grając tę zagrywkę nie należy poruszać palcem 1 (wskazującym).

Przykład 11 - "Nothing else matters" (Metallica - James Hetfield)

||------12----12----------------------------------------|
||----12----12----15p12--12--------------14—-14---------|
||-14B----14B----------15--15-p14-14p12--14—-14-13-12~--|
||------------------------------------H14---------------|
||------------------------------------------------------|
||------------------------------------------------------|

    1   2   3      1   2   3        1    2    3     1...

Ciekawa zagrywka z BENDINGIEM i dwoma dźwiękami granymi wskazującym palcem położonym na 12 progu (struny H2 i E1). W dalszej części - zagrywka z użyciem technik LEGATO

Przykład 12 - "Hotel Twoich snów" (Kombi - G. Skawiński)

E1------8-H12p8----------------5-H8-p5--------------|
H2-----8-------8-------------5--------5-------------|
G3----9---------9----------5-----------5------------|
D4-10-----------10----10----------------7------7----|
A5------------------10-------------------7----7-----|
E6-----------------8------------------------5-------|

   1    2     3    4       1     2     3    4

Zagrywka grana po dźwiękach akordów C - a - z użyciem techniki ARPEGGIO, polegającej na miękkim pociągnięciu kostką - jednym ruchem przez kolejne struny - w celu wydobycia "potoku dźwięków".

Przykład 13 - "Tylko ja i ty" (Dżem - J. Styczyński)

E1--------------------------------------------------|
H2--------------------------------------------------|
G3-------------10-H12-10-\9----10-9----9------------|
D4--------------------------12-----12----10-12-7----|
A5--------------------------------------------------|
E6--------------------------------------------------|

    1           2           3          4

Zagrywka po skali eolskiej w tonacji d-moll. Ciekawy układ dźwięków, fajne opalcowanie - niezłe ćwiczenie koordynujące palcowanie z piórkowaniem. Jak zwykle u P. Styczyńskiego - ładna melodia.

Podsumowanie

Aby solo "słuchało się przyjemnie, potrzebne są wg mnie następujące elementy:

• dopasowanie solówki do całości utworu
• ładna, wpadająca w ucho melodyka solówki z wyraźną kulminacją
• ciekawe zastosowanie skal muzycznych
• różnorodność użytych technik gitarowych
• ładna barwa gitary
• nietuzinkowa rytmika (dobór wartości rytmicznych dźwięków i pauz oraz ich osadzenie w metrum muzycznym)
• techniczna poprawność wykonania
• feeling - zdolność wykonawcy do przekazania ładunku emocjonalnego za pomocą dźwięków

Oto moi ulubieni gitarzyści i za co cenię Ich najbardziej:

• Joe Satriani - super technika ze szczególnym uwzględnieniem gry technikami legato, bardzo wszechstronne zastosowanie skal muzycznych
• John Petrucci - super technika ze szczególnym uwzględnieniem gry techniką SHRED, niebywała czytelność dźwięków
• Slash - melodyjność solówek, ciepłe brzmienie, zastosowanie techniki bending
• Steve Vai - rozpoznawalność (oryginalność) melodyki, artykulacja, technika gry tzw. wajchą
• Eddie Van Halen - technika tapping
• Paul Gilbert - szybkość, fantastyczny picking
• Yngwie Malmsteen - niesamowite wręcz arpeggio
• Marty Friedman - feeling, "klimacik"

Za najlepszego gitarzystę, znanego na świecie właściwie tylko z filmów w YouTube - uważam Gustavo Guerrę (świetna technika, miękkość gry). Polecam też Jerry`ego C (głównie za "Canon rocka", ale ma w swej kolekcji parę innych świetnych kawałków, np. "Whose Autumn" wg mnie majstersztyk kompozycyjny).

Polecam więc granie coverów znanych i lubianych solówek mistrzów gitary. Polecam też próby tworzenia swoich dźwięków, własnych partii solowych. To jednak wymaga znajomości dźwięków na gryfie i umiejętności wykorzystania skal muzycznych - poczynając od podstawowych: pentatoniki i skali bluesowej. Wymaga to systematycznego treningu oraz lat doświadczenia w grze.

Z muzycznymi pozdrowieniami
Jarek vel rodzina123
18-10-2009r.

Następny artykuł: Jak czytać tabulaturę? »